Korngold: Die tote Stadt op.12. James King (t), Karan Armstrong (s), William Murray (bs), Margit Neubauer (ms), Sylvia Greenberg (s), Ruthild Engert (ms), Donald Grobe (t) e. a. Met de Schöneberger Sängerknaben, leden van het ballet en koor en orkest van de Deutsche Oper, Berlijn o.l.v. Heinrich Hollreiser. ArtHaus 101.656 (dvd, 2u. 02’ + 8’). 1983
In 2004 was de productie van Willy Decker met David Runnicles als dirigent van deze opera een kleine sensatie in het Salzburg Festival. Daarvan bestaat nog een dvd uitgave, wel een cd registratie (Orfeo d’Or C 6340421) maar het is wel duidelijk dat dit werk dat in 1920 in Hamburg en Keulen premières had een ware renaissance beleeft.
In 2001 werd het werk in Straatsburg door de Opéra national du Rhin opgevoerd o.l.v. Jan Latham König en in de regie van Inga Levant (dvd ArtHaus 100.342) en in 2009 in het Teatro la Fenice o.l.v. Eliahu Inbal, regie Pier Luigi Pizzi (dvd Dynamic 33625), maar de nog steeds beste ‘moeder aller voorstellingen’ is die uit 1983 van oude rot dirigent Heinrich Hollreiser, gedegen, geen fratsen makende regisseur Götz Friedrich met stijlvolle kostuums van Margit Bárdy en geloofwaardige decors van Andreas Reinhardt is nog steeds de meest homogene en geloofwaardige.
De achtergrond van het door librettist Paul Schott bewerkte het verhaal over een man die is geobsedeerd door zijn dode geliefde uit Bruges-la-morte van Georges Rodenbach uit 1892 mag langzamerhand bekend worden verondersteld. Al rond 1910 baarde Korngold groot opzien als wonderkind. Componisten als Mahler, Strauss, Puccini en Sibelius spraken openlijk hun bewondering uit over wat deze tiener presteerde. Hun geestdrift is makkelijk na te voelen bij het bekijken van deze opera van een 23 jaar oude componist.
De betoverende muziek lijkt de virtuositeit van Strauss te mengen met het pathos van Puccini, maar dat is niet alles. Ook in het libretto valt alles perfect op zijn plaats, hoewel het hier om een ongebruikelijke mix van elementen gaat. Het verhaal biedt zoiets als een cursus rouwverwerking in de vorm van een romantische komedie. En dit alles speelt zich af tegen het decor van de dode stad Brugge, als symbool van een verlammend fin de siècle. Die Tote Stadt is dus zonder meer een meesterwerk.
Karan Armstrong, de echtgenote van Friedrich, beschikt over een aantrekkelijke stem als de geestverschijning Mariëtta en voegt zich fraai bij James King als Paul in het beroemde duet ‘Glück das mir verblieb’. Beiden storten zich mooi in de toenemend heftige taferelen naarmate de fantasie zich verder ontwikkelt. Als Frank is William Murray zijn vertrouwde zelf en ook in de dubbelrol van Fritz overtuigt hij. De kleinere rollen zijn in goede handen.
Hollreiser weet precies wat hij met het orkest van dit mooie mengsel van Puccini, Strauss en Wagner moet doen om het te animeren.