Ligeti: Grand macabre, Le. Werner van Mechelen (Nekrozar), Frode Olsen (Astramadors), Barbara Hannigan (Venus/Gepopo), Brian Aswawa (pring Go Go), Chris Merritt (Piet de Pot), Inés Moraleda (Amando), Ana Puche (Amanda) e.a. met het Ensemble van het Gran Teatro del Liceu im Barcelona o.l.v. Michael Boder. ArtHaus 108.058 (dvd, 2u. 21’ + 42’ bonus). 2011
27 November 2021 werd Ligeti’s enige opera Le grand macabre concertant uitgevoerd tijdens de zaterdagmatinée. Ik herinner me nog met welke enthousiaste verhalen een Weense vriendin, muziekwetenschapster en journaliste na de première in Stockholm 12 april 1978 terugkwam. Het werk was een onmiddellijk succes en beleefde dertig opvoeringen. Voorafgaand aan een vertoning tijdens het Salzburg Festival in 1997 herzag de componist het werk, bracht wat coupures aan, vereenvoudigde de structuur. Veel gesproken ntekst werd op muziek gezet. Wat eind jaren ’70 een nogal anarchistisch en surrealistisch werk was, kreeg een traditioneler (minder ‘gevaarlijk, sexy, schandalig’) aanzien
Pas in 1998 volgde de eerste cd opname van Salonen (Sony S2K 62312) van die nieuwe versie met Jard van Nes als Mescalina.
Niet alleen wij als luisteraars, maar dus ook het werk zijn dus veranderd. De bedoeling van de zwarte komedie over het einde van de wereld (heel acuut ook tijdens de klimaatcrisis) met de komst van magere Hein Nekrotzar in Breughelland een andere impressie geeft, is misschien niet helemaal duidelijk, maar dat de impact nog steeds erg groot is wel.
Dat men de handeling nu ook kan zien, versterkt die indruk. Er schuilt iets strijdlustigs in de overval van Brian Asawa als prins Go-Go en de grootse Barbara Hannigan als Gepopo (die ook opwacht met fraaie coloraturen) en de zwarte en witte pastores; ook de impotente, want te dronken en te machteloze Nekrozar wordt in al zijn uiteindelijke machteloosheid goed door Werner van Mechelen uitgebeld.
In de begeleiding vallen potten en pannen op als slagwerk en het orkest uit Barcelona stelt verder geenszins teleur. Het werk eindigt met een grot beeld van Claudia die de wc doortrekt. Dat had ik liever willen missen.
De bonus bestaat uit fragmenten tijdens de opname en een interview met de dirigent.
Al met al is dit een van de mooiste en beste producties van Le grand macabre geworden.