Mozart: Don Giovanni KV. 527. Ildebrando d’Arcangelo (bs., Don Giovanni), Tomasz Konieczny (bs., Il commendatore), Anett Fritsch (s., Elvira), Lenneke Ruiten (s., Donna Anna), Andrew Staples (t., Ottavio), Valentina Nafornita (s., Zerbinetta), Luca Pisaroni (b., Leporello), Alessio Arduino (b., Masetto) met het Philharmonia koor Wenen en het Weens filharmonisch orkest o.l.v. Christoph Eschenbach. Euro Arts 207273-8 (2 dvd’s, 6u., 08’22”). 2014
De Praagse opdracht aan Mozart voor Don Giovanni was het directe gevolg van het succes van diens Le nozze di Figaro in die stad in december 1786, zeven maanden na de Weense première. De keuze van Mozart en librettist Da Ponte voor het onderwerp - Don Juan, de Spaanse losbol die tot de hel is veroordeeld omdat hij zijn liederlijke levensstijl met overspel niet wil loslaten - blies een theatertraditie nieuw leven in die in de zestiende eeuw was begonnen met de Spaanse schrijver Tirso de Molina,
De brontekst voor deze Don Giovanni was van een recent libretto van Giovanni Bertati welke door Da Ponte werd uitgebreid. In deze tweede van de drie operakomedies van Mozart en Da Ponte wordt het blikveld sterk verruimd met de moord in de beginscène en de bovennatuurlijke ontknoping is de inhoud allerminst steeds komisch.
Don Giovanni wordt algemeen beschouwd al de ultieme opera en doet denken aan de uitspraak van Alfred Schnabels definitie van een meesterwerk, namelijk dat het groter is dan het kan worden uitgevoerd. De tweede akte leidt tot bijna onoplosbare regieproblemen, van het enorme aantal prachtige muzikale nummers in de doorgaans opgevoerde versie tot de lastigheid van de ontzagwekkende duistere en briljant lichte aspecten met elkaar in evenwicht te houden.
Aan het begin van deze opname zien we de lobby van een hotel waar Leporello aan de bar met een sigaar in de ene en een glas wijn in de andere hand wacht tot Don Giovanni die met Anna naar boven is terugkomt. Wanneer de commendatore verschijnt, is het Anna en niet Giovanni die hem met een keukenmes doodsteekt terwijl ze haar hand op die van Giovanni houdt. Regisseur Sven-Eric Bechtolf brengt duidelijk Anna obsessie voor haar vader naar voren. In ‘Non mi dir’ streelt ze zijn buste die dienstdoet als zijn standbeeld. Lenneke Ruiten zingt de rol heel goed en maakt de coloraturen niet te snel. Geen wonder dat Don Ottavio het zo moeilijk heeft.
Donna Elvira is al even geobsedeerd, maar in dit geval door Don Giovanni: ze omarmt en zoent hem zelfs wanneer ze op hem afstormt om hem te verlaten. Tot slot gaat ze gekleed in habijt, gereed om naar het klooster te gaan. Eschenbach kiest een snel tempo voor ‘Mi tradi’ zodat Anett Frisch de lange frasen perfect kan afwerken. Valentina Nafornita is een heel charmante Zerlina die in ‘Verdrai, carino’ voor Masetto uit de kleren gaat. Andrew Staples zingt de rol van Don Ottavio mooi vloeiend en gracieus.
En dan is er natuurlijk Ildebrando d’Arcangelo als een romantische, moedige, maar vooral ook onbezorgde en overmoedige Don Giovanni. Tijdens het slotduet staat hij op, raakt alle anderen aan, c.q. zoent ze op Masetto na om een dienstmeisje in de coulissen te volgen. De begeleiding van Eschenbach zorgt voor grote ondersteuning van het geheel.
In feite wordt de opera tweemaal gegeven, de tweede versie onderbroken door activiteiten achter het podium en wat niet al te interessante interviews. Ik heb zeer genoten van deze productie en wil graag de aandacht vestigen op de inbreng van Lenneke Ruiten en Valentina Nafornita.
Dit is slechts een van de ongeveer 25 dvd opnamen van Don Giovanni, met daaronder zeker nog wel mooiere van Jacobs (Harmonia Mundi HMD 990.9013/3), Jurowski (EMI 072017-9), Hengelbrock (Sony 8884304010-9) en Luisotti (Opus Arte OA 1145 D), maar deze heeft ook mijn hart gestolen met Ruiten en Nafornita.