Verdi: Macbeth: Željko Lučić (b., MacBeth), Anna Netrebko (s., Lady MacBeth), René Pape (bs., Banquo), Joseph Calleja (t., MacDuff), Claudia Waite (ms., hofdame), Christopher Job (bs., bediende) Raymond Renault (Duncan), Noah Baetge (t., Duncan’s zoon) e.a. met het Ensemble van de Metropolitan Opera, New York o.l.v. Fabio Luisi. DG 073-5222 ((2 dvd’s, 2u.,49’50”). 2015

Nu de Opera Vlaanderen MacBeth van Verdi in juni 2019 op het programma heeft staan met een glansrol van Marina Prudenskaya is het wellicht nuttig om even te kijken en te luisteren naar een dvd opname die verscheen nadat hier jaren geleden enige cd’s en dvd’s de revue passeerden.

Verdi, die al lang bekend was met dit drama van Verdi in een Italiaanse prozavertaling, koos in 1847 de tragedie van van de beroemde toneelschrijver voor zijn tiende opera. Vanaf het begin zag hij dit werk als verschillend van het gebruikelijke melodrama uit die tijd.

De partituur bevat meer aanwijzingen voor de stemkleur dan andere werken. Zo klaagde hij dat de stem van een bepaalde sopraan ‘te mooi’ was voor Lady MacBeth. Naar verluidt bleef hij het duet tussen beide hoofdpersonen bij de première tot een paar minuten voordat het gordijn openging repeteren om de gevraagde stembuigingen te bereiken. Hij beschouwde dat duet als een van de steunpilaren van de opera, samen met de slaapwandelscène die hij ook steeds bleef repeteren.

Achttien jaar na de première in Florence paste hij de opera aan voor de Parijse Opéra. Hij voegde niet alleen het daar verplichte ballet toe, maar herzag ook enkele nummers en herschreef andere volledig. Dat is de versie die tegenwoordig het meest wordt opgevoerd. Het feit dat de nieuwe nummers verfijnder zijn dan de oude, maakt ze meteen ook opvallender.Dit geldt met name voor Lady MacBeths ‘La luce langue’, de aria die Verdi gebruikte in plaats van een gedurfde cabaletta. 

In de regie van Adrian Noble is het werk verplaatst naar een door bomen omringde donker vlak dat de ‘blasted heath’ moet voorstellen. Omdat het werk hier nogal in de tijd is verschoven, treffen we daar in cardigans geklede, met handtasjes zwaaiende heksen aan. Boomstammen komen naderbij en door toortsen verlicht doemt het kasteel van Macbeth op. Dat oogt meteen duister en dreigend.

De donkerder geworden stem van Anna Netrebko past precies bij de complotterende Lady Macbeth. Haar weelderige lage register heeft kracht en haar stem heeft als geheel in omvang toegenomen. In dramatisch opzicht schetst ze pakkend portret van de Lady, uitlopend op een prachtige slaapwandelscène tussen een rij stoelen. 

Als Macbeth verdient Željko Lučić evenveel lof voor zijn prestatie. Zijn fluwelige stem en zijn stijlvolle frasering markeren hem als een van de beste huidige Verdi baritons. René Pape en Joseph Calleja, beiden prachtig bij stem, onderscheiden zich als bijzonder goede Banco en Macduff en gelukkig zijn ook de overige rollen heel goed bezet.

Fabio Luisi zwelgt in de donkere kleuren van de muziek die hij dirigeert en brengt urgentie en glans in de vertolking als geel. Warm aanbevolen dus. De een paar jaar hiervoor gemaakte dvd opname van Antonio Pappano (Opus Arte OA 163 D) blijft hiermee vergeleken net iets achter.