DVD Recensies

VIVIER: KOPERNIKUS; GLAUGS DU AN DIE UNSTERBLICHKEIT DER SEELE? E.A.

Vivier: Kopernikus op. 2; Glaubst du an die Unsterblichkeit der Seele? Prologue pour un Marco Polo; Shiraz; Lonely child; Zipangu; Wo bist du, Licht? Susan Narucki, Lani Poulson, Claron McFadden, Kathryn Harris met het ASKO- en Schönberg Ensemble o.l.v. Reinbert de Leew. Et’cetera KTC 9000 DVD, Opus Arte OA 0943 D (2 dvd’s,   ). 2004

 

Als een duidelijk blijk van noodlot dat toesloeg kan gelden dat Claude Vivier in zijn Parijse flat werd doodgestoken toen hij de laatste hand legde aan Glaubst du an die Unsterblichkeit der Seele?, een tekst in de eerste persoon over een man die hem in de métro doodstak. Wat van het stuk rest is daardoor fragmentarisch, maar is wel knap door Audi gevisualiseerd. 

Aan Marco Polo, een historische figuur die door de Oosterse wereld gefascineerde componist vanzelfsprekend erg boeide, zou een opéra fleuve worden gewijd; het bleef bij de proloog. Shiraz is een (knap door Marc Couroux in kostuum als dader en slachtoffer gespeeld) pianowerk, Zipangu is voor strijkorkest en in de opera Kopernikus zien en horen we een biografie van de Poolse astronoom waarin een achttal instrumentalisten een geheel geïntegreerde rol speelt. Ze dragen make-up en kostuums, doen aan de handeling mee. Aangekondigd als ‘rituele opera van de dood’ moeten we genoegen nemen met een soort vagevuur, een ruimte tussen leven en dood waarin een vrouw, Agni die associaties wekt met Alice in Wonderland een rol speelt. Er zijn ook ander verschijningen van Lewis Carroll, Tristan en Isolde, Mozart en natuurlijk Copernicus zelf; iedereen in het wit gekleed. Dat alles speelt zich dankzij regisseur Pierre Audi in een grote, met kratten (die iets van doodskisten weg hebben) gevulde zandbak af. Het effect is geheimzinnig, nu eens dramatisch, dan weer geestig, alleen niet van begin tot eind boeiend.

Lonely child is Viviers grootste succesnummer is een pakkende aria van sopraan Susan Narucki  en Wo bist du, Licht? kent spectrale aspecten, mooi vertolkt door mezzo Kathryn Harris. Zipangu, een archaïsche naam voor Japan, kent onwezenlijke strijkersklanken die herinneren aan de vroege Penderecki.

Het verdient aanbeveling om het moois op deze dvd bij beetjes tegelijk te bekijken en te beluisteren, want de muziek en de beelden zijn soms nogal moeilijk en lastig om in één zitting te verwerken. Juist ook omdat het allemaal zo geëngageerd, doordacht en prachtig is gerealiseerd.

Als uitgebreide bonus is er een ruim een uur durende documentaire van Cherry Duyns over de componist en een kwartier durende inleiding met o.m. korte interviews met De Leeuw en Audi. Het beeld heeft een paar drop-outs, maar het geluid is heel behoorlijk.