Wagner: Tannhäuser. Torsten Kerl, Camilla Nylund, Markus Eiche, Michelle Breedt, Kwangchui Youn, Lothar Odinius. Thomas Jesatko. Stefan Heibach, Rainer Zaun, Katja Stuber met het Ensemble van het Bayreuth Festival o.l.v. Axel Kober. Opus Arte OA 1177 D (2 dvd’s, 2u. 42’ + 40’ bonus). 2014
In juli 2014 konden bezoekers van het Bayreuth Festival zich weer eens ergeren aan de manier waarop tegenwoordige regisseurs het romantische repertoire op het toneel brengen. In dit geval zorgde Sebastian Baumgarten voor een controversiële, maar wel goed doordachte productie waaraan Joep van Lieshout zijn reuze installaties De alcoholator, De disciplinator en De technocraat voor de recycling van menselijke afvalproducten om daar nieuw voedsel (meest drinken) en biogas van te maken bijdroeg ter illustratie van een cyclus lijflijke en mentale processen waaraan de mens onderhevig is. Verder gebeurt alles in eenentwintigste eeuwse kledij. In een midden op het toneel geplaatste kooi dansen hippie-achtige primitievelingen een bacchantisch ritueel. Tot slot zingt het koor om Venus’ baby te verwelkomen en keert Elisabeth terug van de gasoven.
Als abstractie beschouwd is dit niet zo verkeerd en in zoverre het bijdraagt om de kijker/luisteraar deze opera in een nieuw licht te ervaren waarschijnlijk ook niet eens.
In ieder geval zijn de vertolkers in een nieuw licht geplaatst, maar voor velen zal het een onaanvaardbare vervreemding blijken.
Wagners verhaal van de strijd tussen spirituele en profane liefde en over de verlossing door ware liefde krijgt daardoor een heel ander aanzien, dat letterlijk wordt gedomineerd door een industrieel toneelbeeld dat geloofwaardigheid moet geven aan Tannhäusers worsteling.
Gelukkig wordt door de meeste zangers erg goed gezongen. De uitblinkers zijn Torsten Kerl, gefrustreerde held en lyrisch minnestreel tegelijk, bijzonder in de Romerzählung, in de titelrol, uitblinkend. Camilla Nylund als milde, emotionele, natuurlijke Elisabeth. Michelle Breedt als gedegen Venus treffen de kern van hun rol. Ook Markus Eiche imponeert zeer als minnezanger Wolfram von Eschenbach. Het koor zingt groots en wat het orkest onder Axel Kober (die Thomas Hengelbrock verving) laat horen maakt ook diepe indruk.
Het uitgebreide bonusgedeelte is gewijd aan interviews met Baumgarten en Kober, Kerl, Nylund, Friedrich en korte filmbeelden van de toneeltechniek, de make-up en een fotogalerij van de zangers.
Interessant zeker als concept, muzikaal nauwelijks wat op aan te merken, maar…… misschien is het veiligheidshalve verstandiger om nog maar te kiezen voor de dvd opname van Jordan (Arthaus 101.351), Levine (DG 073-4171) of Mehta (ArtHaus 100.014). Zie Vergelijkende Discografie.