DVD Recensies

ZUIDAM: BOSCH REQUIEM

Zuidam: Bosch requiem; Ligeti: Lux aeterna. Katrien Baerts (s), Helena Rasker (a), Pascal Bertin (ct), Thomas Oliemans (b), Monica Germino (elv) met het Nederlands Kamerkoor en het ASKO Schönberg ensemble o.l.v. Reinbert de Leeuw. Stemra 74600 (dvd 65’14”). 2013

 

Dat in ’s Hertogenbosch de vijfhonderdste sterfdag van de bijzondere Renaissance schilder van dramatisch-satirische werken Jheronimus Bosch uitgebreid gaat worden gevierd, is welzeker. Die augustusdag uit 1516 werpt tijdens de November Music dagen in die stad al sinds 2010 zijn schaduwen vooruit met muziekmanifestaties die tot 2020 duren. Daarin komt allerlei voor de gelegenheid passende, meest oudere muziek voorbij. Maar de manifestatie 2013 was in zoverre extra belangrijk en interessant dat Rob Zuidam een voor de gelegenheid geschreven voldragen Requiem van ongeveer drie kwartier lengte bijdroeg. De vorm van het werk is weliswaar goeddeels traditioneel, maar de inhoud is dat allerminst.

Er zijn uitweidende zangsoli, een zekere dissonantie wordt niet geschuwd, maar er zijn ook heel welluidende akkoorden. Dat loopt uiteen van een soort pseudo Gregoriaans tot een ware saltarello. Heel bijzonder is met name het Dies irae met een duivelse, gothic-achtige, demonische solo op de elektrische viool door Monica Germino die de rol van Magere Hein op zich neemt en zo de in het Christe eleison opgeroepen serene sfeer wreed aan flarden scheurt. Eigenlijk wordt door dergelijke, haast te grote tegenstellingen het op zichzelf best zinderende, mogelijk surrealistisch bedoelde werk nogal onevenwichtig.

Sereen was ook het begin van het concert met Ligeti’s Lux aeterna, fraai gezongen door het Nederlands Kamerkoor. Over de verdere vertolking ook veel goeds. De beeld- en geluidregistratie is onder deze ‘live’ omstandigheden redelijk geslaagd en zorgt met een gunstige microfoonopstelling dat de lange nagalm van de St. Jans kathedraal niet teveel hinderlijke invloed heeft.

De keurig verzorgde uitgave bevat ook het voor die gelegenheid door Louise O. Fresco geschreven essay De monsters van Jheronimus Bosch.