TENENKROMMEND ZOGENAAMD EDISON KLASSIEK GALA 2005

Voorbij zijn blijkbaar inderdaad definitief de tijden van zo’n veertig jaar geleden gedurende de NVPI regimes van Willem O’Duys en Piet Beishuizen toen in het Concertgebouw nog waardige Edison Klassiek gala’s plaatsvonden, op een enkele uitzondering na zonder stuntelende of wezensvreemde presentatoren met bijvoorbeeld een minidter Cals die zijn talen nog behoorlijk sprak en het verschil in uitspraak wist tussen bijvoorbeeld Duitse, Italiaanse en Angelsaksische kunstenaarsnamen.

De tijd waarin een presentatrice een avond- en geen strandjurk droeg, een presentator een smoking en geen bankwereld krijtstreep droeg, een tijd waarin ook het publiek niet uit louter ‘platenboeren’ met aanhang, maar uit muziekconserven minnend publiek – ook bij voorkeur in smoking – bestond. Waarin het onnodig was er de onnozele Belgische cabaretière Goedele Liekens bij te halen of de Portugese fado met de overigens uitstekende Cristina Branco maar te integreren om misschien een brug te slaan naar mensen die niet van Mozart en Mahler gediend zijn. Een tijd waarin niet alles in ongeloofwaardige superlatieven werd aangekondigd en waar niet alle elementen uit populaire tv shows – tot storende lichtbakken en psychedelische lichteffecten – aan te pas kwamen en waarin de middelen beschikbaar waren om een volwaardig, groot bezet orkest in te huren met beroemde dirigenten en solisten. De tijd bovendien waarin een muziekopname nog ‘uitgave’ en niet ‘album’ werd genoemd: teveel eer voor zo’n kwetsbaar plastic pruldoosje met een moeilijk uitneembaar flodderboekje. Voor een echt ‘album’ moet je terug naar bijvoorbeeld de Kyra lp uitgaven van RCA Italiana met prachtig verluchte, goud op snee uitgevoerde tekstboeken.

Terug kortom naar de tijd waarin kunst nog de dominerende factor was en niet de commercie en de show, waarin mensen vol welbehagen een hele symfonie (met Giulini aan het roer) of vioolconcert (met Grumiaux als solist) uitzaten en niet wat populaire, vooral korte hondenbrokken – wat Vivaldilente, een paar aria’s, een duetje – toegeworpen kregen. De tijd waarin kunstenaars er nog een eer in stelden zelf hun Edison beeldje in ontvangst te komen nemen. Nu werden de winnaars niet eens allen genoemd. Te moeilijk, te onbekend waarschijnlijk, want wie weet (of wil weten) wat het Huelgas ensemble is of wat Rolando Villazón en Andrew Manze doen? Te elitair waarschijnlijk.

Niets ten nadele van Janine Jansen en zeker niet van de als altijd heel goede Thomas Hampson, leuk ook die buitenkans voor Tania Kross die mocht invallen voor de arrogant-lastige Gheorghiu. Het geheel had echter een veel te terloops, vluchtig hitparade karakter, de eigenlijke materie onwaardig. Een walglijke, de naam gala volkomen onwaardige vertoning dus feitelijk.                                                                                                               J. de K.