KERSTMUZIEK 1

Te lang heb ik vroeger jaarlijks tegen het eind van het jaar moeten inventariseren wat er zoal aan mooie Kerstmuziek op lp was om de lezer/luisteraar aan te bevelen om nu nog enige animo voor die exercitie te tonen. Passend Gregoriaans, Franse Noëls, Engelse carols, Italiaanse en zelfs mooie Tsjechische kerstliederen passeerden de revue. Aan Charpentiers Messe de minuit (EMI 574.726-2) en Cornelius' 6 Weihnachtslieder (EMI 556.204-2) viel evenmin te ontkomen als aan Honeggers Cantate de Noël (Supraphon 110.557-2) en Brittens Ceremony of carols (Hyperion CDA 66220). En dan waren er nog de beroemdheden  onder de zangers die hun duiten in de zak deden (en uit een andere zak aardige royalty's opstreken): van Frank Sinatra en Marian Anderson via Elly Ameling tot Jessye Norman.

Maar dè beide grote, ja grootste Kerstmuzieken blijven natuurlijk Bachs Weihnachtsoratorium en Händels Messiah. En het is juist dat Weihnachtsoratorium dat me nu toch ontketent voor een kritisch stukje. Ik heb me namelijk gestoten aan de – uiteraard kritiekloze – advertorial over de nieuwe opname van dat werk door De Nederlandse Bachvereniging onder Jos van Veldhoven op Channel Classics, die in no. 2003/6 in het blad Klassieke Zaken in ronkende lovende bewoordingen wordt aangeprezen en waaruit het beginkoor van de eerste cantate op de bij het blad gevoegde ‘verrassings-cd’ wordt aangekondigd als ‘schitterend geschenk’.

Natuurlijk mag men van iemand die bij de gratie van de muziekindustrie en –handel de achterkant van advertenties vult geen objectiviteit en waarschijnlijk zelfs geen gedegen repertoiregeschiedenis en -kennis verwachten, maar dan nog: dit is gewoon teveel eer en feitelijk een staaltje volksverlakkerij. Wie objectief naar “Jauchzet, frohlocket” op dat cadeauplaatje luistert, zal in gemoede moeten vaststellen dat het wel erg snel, erg recht-op-en-neer en weer bijna in de ooit zo verfoeide ‘naaimachinestijl’ wordt uitgevoerd die we vroeger bij dirigenten als Münchinger en Richter gingen haten. Het is een blijk van verzakelijking met een weliswaar alert reagerend ensemble, maar ook met zich niet erg positief onderscheidende solisten blijkt bij nadere verkenning van de complete uitvoering.

Natuurlijk, wie het geweldig vindt, moet ongestoord zijn gang gaan en gelukkig zijn met deze versie. Maar wie kritischer is en weloverwogener zijn keuzes maakt, doet er goed aan  toch even te kijken naar de Vergelijkingen over Weihnachtsoratorium en Messiah elders op de website.                                                                                      J. de K.