BIJ HET OVERLIJDEN VAN SIMEON TEN HOLT (24-01-1923 tot 25-11-2012)

In de nadagen van de hippietijd was het een belevenis om in de duinen bij Bergen waar Simeon ten Holt woonachtig was zijn bijna altijd pianowerken op twee, drie of vier vleugels te horen. Het was ook de tijd van Hare Krishna en mediteren in het algemeen. Later, overgeplaatst naar Utrechts Vredenburg, werkte een compositie als Canto ostinato (1976) die geldt als Ten Holts opus magnum al minder en men kan zich afvragen of – misschien helaas – voor Ten Holts oeuvre in het algemeen niet opgaat wat  Matthijs Vermeulen ooit over Stravinsky’s Sacre zei: “Het zou kunnen dat er als in een luchtballon een gaatje in zit waardoor de substantie langzaam wegvloeit”. 

Is de op 89-jarige leeftijd overleden Ten Holt een typisch streek/land gebonden componist? Wordt hij in het buitenland veel gespeeld? 

Jammer dat niemand van nu over 100 jaar de resultaten van het knaagwerk van de tand des tijds kan waarnemen. De schare Ten Holt bewonderaars zal dat niet deren. Zelf heb ik waarschijnlijk geen goede antenne voor die open-ended uren durende rustig voortkabbelende alsmaar repeterende minimalistische melodietjes die nauwelijks worden ontwikkeld, slechts graduele verschillen kennen en ooit eindigen als zoals ze zijn begonnen. Na een half uurtje dwalen de gedachten af. Van ritualistische, hallucinerende muziek moet je open staan, je moet ervan houden. Dan zijn me de Amerikaanse minimalisten La Monte Young, Terry Riley, Steve Reich en Philip Glass die begin en eind zeer afzienbaar definieerden en duidelijker waren liever, veelzijdiger. Bij Ten Holt bleef het vrijwel bij zijn niet zo lange Capriccio voor viool (met Benjamin Schmid op NM 92120 en 9300, 2 cd’s).

Door vaak een zelfde kring Nederlandse pianisten werd Ten Holt op handen gedragen en regelmatig gespeeld. Zij zijn dermate met de materie vertrouwd, dat hun opnamen vrijwel cultstatus hebben bereikt. In onderstaand lijstje zijn er enige genoemd – totalen en afzonderlijken. Wie dat lijstje wil aanvullen, kan bijvoorbeeld op internet bij Muziekweb terecht.

Selectieve discografie

Holt: Simeon ten: Canto ostinato; Horizon; Incantatie IV; Lemniscaat; Meandres; Shadow not prey. Fred Oldenburg, Jeroen van Veen, Sandra van Veen, Irene Russo (p). Brilliant Classics 7795 (11 cd’s, 10 u. 12’07”). 2002

Holt: Simeon ten: Canto ostinato. Gerard Bouwhuis, Gene Carl, Cees van Zeeland en Arielle Vernède (p). Donemus CV CD 2/4, Et’cetera KTC 1317 (3 cd’s, 2u. 43’14”). 1988 

Holt: Simeon ten: Canto ostinato. Sandra en Jeroen van Veen. Zefir ZEF 9615 (79’06”). 2008

Holt: Simeon ten: Canto ostinato. Ivo Jansen. Void 10,20 (67’52”). 2009

Holt: Simeon ten: Horizon. Polo de Haas, Yoko Abe, Fred Oldenburg en Margaret Krill (p). Donemus CV CD 5/6 (2 c’s, 2u. 13’18”). 1988

Holt: Simeon ten: Soloduivelsdansen nr. 1-4; Lemniscaat; Meandres; Canto ostinato; Horizon. Respectievelijk Kees Wierenga, Ellen Dijkhuizen, John Brink en Anita van Groningen à Stuling; Polo de Haas, Fred Oldenburg, Yoko Abe, Margaret Krill; Kees Wierenga; Polo de Haas; Jeroen van Veen; Gerard Bouwhuis, Gene Carl, Cees van Zeeland; Arielle Vernède (p). Donemus CV CD 145 (11 cd’s, 10u. 12’07”). 2002