In de loop der jaren treden steeds meer verschijnselen op, die het enthousiasme voor goede muziek negatief beïnvloeden. De oorzaken zijn heel divers, maar dominant zijn de kwantitatieve gevoelens van “teveel en te luid” en de kwalitatieve van “primitieve teringherrie”. Dat heeft primair te maken met de aard van het medium en met de met de constructie van het menselijk gehoororgaan. Muziek gaat overal dwars doorheen. Waar je de ogen kunt sluiten of je hoofd kunt afwenden bij het zien van een lelijk schilderij, een aanstootgevende foto, abjecte TV beelden of afzichtelijke straatbeelden, kunnen we ons gehoor alleen met de vingers dichtstoppen of daarvoor oordoppen gebruiken. Permanent vangt het alle geluid op, om het even of we het ook bewust verwerken. Anders, in eigentijds idioom uitgedrukt: je kunt niet hands free naar muziek luisteren. Voor wie bewust naar een concert gaat, belangstellend naar de radio of cd’s luistert, is dat geen probleem. Anders wordt het, wanneer je onvrijwillig aan muziek - meestal van een genre waar je helemaal; geen prijs op stelt - wordt blootgesteld. Op de werkplek bijvoorbeeld. Drastischer is het lawaai, dat uit menige in jongerendracht gespecialiseerde kledingzaak opwalmt. Bescheidener van volume, maar daarom niet minder irritant zijn de middle of the road klanken, die in winkelcentra, restaurants, liften en via bedrijfs telefooncentrales onontkoombaar zijn.
Eén van de grote discrepanties in het dagelijkse leven wordt gevormd door de wettelijk toegestane maximaal toelaatbare geluidsniveau’s op de werkplek (vliegvelden, fabrieken, wegen- en scheepsbouw, op de schietbaan) en de op dit gebied anarchistisch geworden particuliere wereld van de house party, de disco, de hippe kledingzaak en de feestvierende buren.
Variabelen als het soort lawaai (continu of onderbroken, hard rock of lieflijke harpmuziek), de tijd van de dag en de persoonlijke opvatting buiten beschouwing latend, is bekend, dat al bij een continu geluidsniveau van 82dB(A) geringe kans op gehoorbeschadiging bestaat. Ter vergelijking: in een stadswoning in een drukke straat kan dat niveau best al 60dB(A) bedragen.
Het is daarom interessant om als veelgeplaagd lijder aan geluidsoverlast eens naar de wettelijke normen op dit gebied te kijken. Acht uur per dag is het volgens deze toegestaan om aan een continu geluidsniveau van 80dB(A) te zijn blootgesteld. Elke 3dB meer (een verdubbeling gezien de logaritmische schaal) betekent een halvering van die tijd. De Walk- en Discmangebruiker, die tot ergernis van zijn omgeving in trein, tram en bus met niveau’s van 95dB(A) en meer herrie in zijn oren trechtert, zou zich volgens deze criteria hoogstens een kwartier per dag aan deze geneugten mogen blootstellen. Bij niveaus van meer dan 98dB(A) worden gehoorbeschermers aanbevolen. Daar snakt de buurman van zo’n freak eerder naar. Wat een omgekeerde wereld. Geen wonder dat zoveel jongeren op hogere leeftijd over doofheid, oorsuizen en permanente giltonen klagen.
En dan het andere aspect, dat van de goede en slechte muziek. Over smaak valt met goede argumenten heerlijk te twisten. Maar zelfs met de beste argumenten is het moeilijk een ander tot jouw favoriete genre te bekeren. Onbegrip of ruzie zijn je deel. Erger nog: elk muziekgenre heeft een ergste vorm, waarin het zich kan voordoen. Helaas kan die vorm in extreme gevallen het hele genre overschaduwen, waardoor het als geheel een vrijwel onverteerbaar karakter krijgt.
In de klassieke muziek vormen de populaire, eigentijds bedoelde bewerkingen van fragmenten uit bekende meesterwerken om ze voor een groot publiek verteerbaar te maken zo’n erge vorm. Dat reikt van Strausswalsjes-met-de-pruik-op via het hoofdthema uit de finale van Beethovens 9e voor brassband tot de beginmaten van Mozarts 40e door Waldo de los Rios. Ekseption met zijn Beethoven- en Jacques Loussier met zijn Bachbewerkingen waren daar nog heilig bij. Genre verontreinigend zijn voor de opera ook de drie commerciële tenoren en voor de solopiano de weekmaker Wibi Soerjadi. Erge vormen in de pop zijn de symfonische rock en de would-be pop: doen alsof deze ook heel ingewikkeld en interessant kan zijn.