ACEDIA, EEN KRITISCH ZELFPORTRET VAN FREDERIKE BRUIJN

Het interpreteren van bijvoorbeeld operarollen in Poulenc’s Dialogues des Carmelites is één ding, zelf een eigen productie realiseren van een thema dat je als alt al lang na aan het hart ligt, een ander. Zo rijpte het plan om in eigen beheer met bescheiden middelen een film te maken waarin ik een hartenkreet kan uitdragen. Zo ontstond Acedia.

Zelf ben ik geboren in 1958. Ik groeide op  met de laatste stuiptrekkingen van de flowerpower periode.  Een tijd waarin idealen hoog in het vaandel stonden. Een tijd ook waarin je  je hele ziel en zaligheid kon steken om die eigen  idealen te verwezenlijken. In de jaren ‘90 werd onze generatie ruw wakker geschud. De generatie na ons had  een heel andere insteek. Deze was namelijk vooral heel materialistisch gericht op het maken van een  carrière en geld. 

Deze generatie denderde als een bulldozer over ons heen en liet ons met onze platgewalste idealen  achter.   Deze trend heeft geleid tot een uitgesproken individualisme en heeft het op het  terrein van een collectief denken  gewonnen. De maatschappij van nu is in mijn ogen verhard, zij  richt zich  voornamelijk  op het materiële wat naar mijn mening een enorme culturele en emotionele armoede impliceert. 

Met mijn film Acedia (naar één van de zeven hoofdzonden: gemakzucht, luiheid, vadsigheid) heb ik getracht  dit thema aan de kaak te stellen. Om tot een soort van drama te komen, ben ik bij mijzelf nagegaan in hoeverre ik ook zelf verantwoordelijk ben voor deze verharde maatschappij. 

De muziek vormt een zeer belangrijk element in de film en neemt daarom ook een dominante plaats in. De film is gebouwd en geïnspireerd rondom  de   Wesendonck Lieder  van Wagner uit 1858. Waarom juist deze cyclus van vijf liederen? Ze zijn doordrongen van de ethos van Tristan und Isolde en twee daarvan – ‘Im Treibhaus’ en ‘Träume’  - noemde de componist zelfs voorstudies voor zijn opera.

In ‘Der Engel verbeeldt de dichteres een engel die neerdaalt uit de hemel om de menselijke ziel uit haar lijden te verlossen. Het ‘wiel van de tijd’ uit  ‘Stehe still’ is een referentie aan het boeddhistische/Schopenhaueriaanse concept van leven als een eindeloze kring van lijden, met als enige mogelijkheid van verlossing het ontkennen van vleselijke behoeften. 

De emotionele lijn die deze liederen mijns inziens dragen (het onbevangen naïeve  gevoel van de jeugd, hartstocht, eenzaamheid, pijn en de droom) heb ik als dramatisch lijn aangehouden. 

De hoofdpersoon van de film is Frederike 1 die de jaren 1970/1980 vertegenwoordigt haar tegenpool is Frederike 2 die de jaren 2000/2010 vertegenwoordigt en die het de hoofdpersoon ( Frederike 1 ) knap lastig maakt. Bij het vertonen van de film zal ikzelf als Frederike 3 de liederen live met een pianist vertolken. 

De kijker/luisteraar zou deze film als een zelfportret kunnen beschouwen er zitten namelijk best wel autobiografische elementen in, maar zelf zou ik het eerder een maatschappijkritische film willen noemen. 

Er bestaat een grote kans dat  14 of 15 september 2013  deze liederen met film op  het festival Opera aan de Schie te Schiedam worden vertoond c.q. vertolkt.