VERDI: MACBETH

In dit griezelstuk naar Shakespeare escaleren menselijke machtshonger en menselijke moordlust. Verdi’s levenslange bewondering voor de Engelse bard resulteerde in slechts twee opera’s, waarvan Macbeth als eerste in 1847 ontstond en drastisch werd herzien in 1865. Zonder de direct aansprekende krachten van het origineel te verliezen, voegde Verdi meerwaarde in de vorm van een grotere dieptewerking aan zijn karakters toe. Ooit veroordeeld als Shakespeare onwaardig, wordt deze nu gezien als een meesterwerk dankzij de getoonde psychologische indringendheid en de subtiele melodische inspiratie.

Verdi’s gedurfd experimenterende zetting van het drama vond zijn meester in een aantal moderne opnamen, maar een ouwetje uit 1959, gemaakt in de New Yorkse Met door Erich Leinsdorf (RCA GD 84516), is in vocaal opzicht nog altijd heel apart en waardevol. Leonie Rysanek is een angstaanjagende Lady Macbeth (probeer haar slaapwandel scène!); Leonard Warren stak in de vorm van zijn leven als Macbeth, Carlo Bergonzi tekent voor een perfecte Macduff en Jerome Hines is een puike Banquo.

Sinopoli (Philips 412.133-2) doet Verdi zowel als Shakespeare in alle opzichten recht en laadt het stuk met grote dramatische intensiteit, wat zich onder andere uit in een enorme dynamiek. Renato Bruson en Maria Zampieri als het echtpaar Macbeth tonen een haast duivelse inslag, vooral zij. Bruson treft meer door zijn felheid dan door de schoonheid van zijn stem. Het kwartet hoofdfiguren wordt fraai aangevuld door Neil Shicoff als Macduff en Robert Lloyd als Banquo.

Abbado (DG 415.688-2) treft de sfeer van het daglicht niet verdragende daden en van de persoonlijke ambities die tot de grote tragedie leiden tot in alle vezels. Hij houdt alle tegenstrijdige elementen uit het werk stevig onder controle en weet de innerlijke spanningen naar voren te brengen. Hij wordt daarbij uitstekend geholpen door zijn Scala krachten. Taalkundig gezien is Shirley Verrett geen volmaakte Lady M., maar als vocaal actrice kruipt ze wel met haar en huid in haar vel. Duidelijk geïnspireerd door de dirigent is Piero Cappuccilli een passend gekwelde en introverte Macbeth. Placido Domingo is een oprechte Macduff en Nicolai Ghiaurov een met doem geladeb Banquo. Beiden passen perfect in hun rol.

Het moge duidelijk zijn: Abbado “wint”, Sinopoli is goede tweede, Muti (EMI 567.128-2) zou derde kunnen zijn.