RACHMANINOV: PIANOCONCERT NR. 2

Een psychotherapeutische hypnosebehandeling was het die Rachmaninov als 25-jarige er weer (tijdelijk) bovenop hielp na het wansucces van zijn eerste symfonie in een door depressies overschaduwde levensfase. Als dank voor zijn genezing droeg hij zijn dokter, Nikolai Dahl, zijn tweede pianoconcert op, een werk dat het later tot een van zijn populairste bracht. Het breed uitwaaierende hoofdthema bracht het zelfs tot begeleiding van een brok conversatie in de Hollywoodse cultfilm The seven year itch met Marilyn Monroe.

Verrassend aan het werk is dat het voor een compositie van de zelf enorm vaardige pianovirtuoos Rachmaninov niet een opvallend bravura stuk is geworden. Natuurlijk is het een moeilijk uitvoerbaar, maar niet bijna onmogelijk concert. Zijn populariteit dankt het werk mede aan zijn optimistische karakter en zijn welsprekende begin met die bekende progressieve acht krachtige akkoorden. Verder wordt de solopartij zelfs haast gekenmerkt door een zekere mate van zelfontkenning., terwijl juist de orkestpartij een heel zwelgend karakter heeft. Een ander frappant punt is nog dat in het eerste deel de solist nergens het beginthema thema oppakt. Temidden van de tientallen opnamen is het natuurlijk vooral de vertolking van Rachmaninov zelf uit 1929 (RCA RD 85997, Biddulph LHW 036, Naxos 8.110601) met hoge authenticiteitswaarde die letterlijk de toon zette. Jarenlang gold ook Sviatoslav Richter als ideale interpreet (DG 447.420-2, uit 1959). Later, in 1971 nam Ashkenazy (Decca 417.702-2, 460.632-2) het estafettestokje over. Goed was men verder af met Kocsis (Philips 446.199-2), Janis (Mercury 432.759-2) en Katchen (Decca 448.604-2). Inmiddels gaat in menig opzicht de voorkeur uit naar de vernieuwende, gepassioneerde zowel als poëtische recente uitgave van Zimerman (DG 459.643-2).