DUIK IN HET DIEPE

De meeste cd besprekingen in de media – ongeacht hun soort – drijven als fraaie waterlelies in een niet al te transparante vijver. Ze bedekken een rijke, diepe onderlaag vervuld met veelzijdig, prachtig ouder repertoire waarin menig juweeltje – soms van heel vroeger – te ontdekken valt. Opvallend is bijvoorbeeld hoeveel met zorg, in akoestisch goede omgeving, na kieskeurige sound checks analoge opnamen uit de late jaren vijftig, jaren zestig vorige eeuw nog geheel ‘van deze tijd’ klinken. Dat heeft nauwelijks te maken met die onzin discussie dat analoog per definitie beter zou zijn dan digitaal. Want dat is eenvoudig niet zo en iedereen die het opnameproces van analoge mastertape tot ‘matrijs’ plaat in de elpee plaatperserij en daarna de hindernisroute van die elpee via pick-upnaald en –element, voorversterking, correctieschakelingen en wat daar zoal nog meer aan te pas komt nauwkeurig volgt en weet hoeveel  lineaire en niet-lineaire vervormingsoorten daaraan in een optelsom te pas komen, weet ook wel beter of zou beter moeten weten. Maar goed: dat is hier niet het onderwerp. Zie daarvoor liever in de rubriek Fonografie Techniek de bijdrage ‘Glorificatie van de lp’.

Nee, het heeft te maken met de beschikbaarheid van meer tijd en zorg, het maken van goede keuzes en het kon destijds vooral ook omdat het hele proces nog lang niet zo duur was.

Het resultaat van al die bemoeienissen van de ooit bloeiende Industry of human happiness is, dat de schappen in goed gesorteerde cd winkels als het goed is vol staan met duizenden cd’s, keurig alfabetisch gerangschikt op componistnaam, genre en instrument. Menigeen dwaalt langs die rijke, maar alleen met smalle ruggetjes zichtbare, nogal anonieme, dus onpersoonlijke schat en dreigt zo echt door de bomen het zicht op het bos te verliezen, tenzij hij/zij specifiek op zoek is naar iets specifieks.

Alleen de nieuwe, markante schijfjes zijn opvallend nadrukkelijk met hun verlokkende gezichtjes de koper verleidelijk aanstarend apart uitgestald. Daar is niets op tegen, want er zit ook veel interessant moois bij, maar zwerf ook eens langs die wachtende rijen met ouder materiaal. Ik garandeer onverwachte, prachtige verrassingen die absoluut niet uit de tijd of achterhaald zijn.

Zelf ga ik in het eigen cd rek eens zo’n zoektocht ondernemen. Daar kom ik vast muziekjes tegen die ik in geen jaren heb gehoord, maar waar ik u en mezelf daarom des te meer (eventueel dus opnieuw) attent wil maken. Een klus van lange adem, een work in progress binnen dat andere, grootschaligere. En zelfs daarna zouden weer diepere lagen kunnen worden blootgelegd want de fonografische schat is haast onuitputtelijk groot.

De zo besproken cd’s zullen steeds in de nieuwsrubriek worden genoemd.