YAKOV KREIZBERG: MET ENERGIE GELADEN
"Music allows us to really find our inner self, to be free to search for those things that we normally don't have the opportunity or the time to search for. It opens up many, many doors within us. It opens the doors to our soul, to our feelings, to humanity as a whole."
Dit is een idealistisch motto dat vermeld staat op de website van de 15 maart 2011 thuis in Monte Carlo op slechts 51-jarige leeftijd overleden dirigent.
Al eerder had hij regelmatig concerten met het Nederlands filharmonisch orkest waarvan hij tot 2012 chefdirigent was wegens ziekte moeten afzeggen, maar dat zijn gezondheidssituatie zo ernstig was, bleef de buitenwereld onbekend.
Yakov Kreizberg, de broer van die andere, bekende dirigent Semyon Bychkov, werd 24 oktober 1959 in Leningrad geboren en studeerde daar piano, compositie en orkestdirectie bij ‘dirigentenmaker’ Ilya Musin. Hoeveel waarde we aan die vermelding moeten toekennen, is dubieus, want al op 16-jarige leeftijd nam de jonge Kreizberg de achternaam van zijn moeder aan toen hij naar de V.S. kon emigreren. Daar droegen vooral Leonard Bernstein en verder Seiji Ozawa en Michael Tilson Thomas aan zijn verdere ontwikkeling bij.
Als gevestigde vakman keerde Kreizberg in Europa terug met eerst bescheiden posten aan de Opera’s in Krefeld en Mönchengladbach en vervolgens in 1994 als veel belangrijker chef bij de Komische Oper en Berlijn en gelijktijdig bij het Bournemouth symfonie orkest. In Bournemouth bleef hij tot 2000, in Berlijn tot 2001. In 2003 trad hij aan als chef bij het Nederlands filharmonisch- en het Nederlands kamerorkest als opvolger van Hartmut Haenchen.
In 2008 aanvaardde hij ook het dirigentschap van het Monte Carlo filharmonisch orkest; te gast was hij verder regelmatig bij het Weens Symfonie orkest waarmee hij ook een paar opnamen maakte. Verder werkte hij een enkele maal in Londen en Glyndebourne.
Tot het laatst bleef hij hier imponeren met zijn energieke, stijlvolle aanpak van alle werken die maar op zijn lessenaar verschenen. Men kon wel zien hoe zijn krachtige gestalte langzamerhand vermagerde. Mogelijk dat juist door zijn slopende ziekte het musiceren intenser werd.
Hieronder is Kreizbergs discografische nalatenschap opgesomd. Mogelijk komt daar na zijn dood nog wat bij. Die opnamen getuigen alle van een geweldig muzikaal niveau, een aantal daarvan is in de rubriek “cd besprekingen” geprezen.
Discografie
Brahms: Vioolconcert; Dubbelconcert. Julia Fischer en Daniel Müller-Schott met het Nederlands filharmonisch orkest. Pentatone PTC 5186-066.
Bruckner: Symfonie nr. 7. Weens symfonie orkest. Pentatone PTC 5186-051.
Dvorak: Symfonie nr. 6; De waterman. Nederlands filharmonisch orkest. Pentatone PTC 5186-302.
Dvorak: Symfonie nr. 7; Het gouden spinnewiel. Nederlands filharmonisch orkest. Pentatone PTC 5186-082.
Dvorak: Symfonie nr. 8; De woudduif; De middagheks. Nederlands filharmonisch orkest. Pentatone PTC 5186-065.
Dvorak: Symfonie nr. 9; Tchaikovsky: Romeo en Julia. Nederlands filharmonisch orkest. Pentatone PTC 5186-019.
Khatchaturian: Vioolconcert; Prokofiev: Vioolconcert nr. 2; Glazoenof: Vioolconcert. Julia Fischer met het Russisch nationaal orkest. Pentatone PTC 5186-059.
Liszt: Pianoconcerten nr. 1 en 2. Alfredo Perl met het BBC symfonie orkest. Oehm OC 316.
Mozart: Vioolconcerten nr. 1, 2 en 5. Julia Fischer met het Nederlands kamerorkest. Pentatone PTC 5186-094.
Mozart: Vioolconcerten nr. 3 en 4; Adagio KV 261; Rondo KV 269. Julia Fischer met het Nederlands kamerorkest. Pentatone PTC 5186-064.
Mozart: Concertone; Concertante symfonie. Julia Fischer en Gordan Nikolic met het Nederlands kamerorkest. Pentatone PTC 5186-098.
Ravel: Daphnis et Chloé; Fauré: Pelléas et Mélisande. Nederlands filharmonisch orkest. Pentatone PTC 5186-058
Schmidt: Symfonie nr. 4; Suite uit Notre Dame. Nederlands filharmonisch orkest. Pentatone PTC 5186-015.
Shostakovitch: Symfonieën nr. 5 en 9. Russisch nationaal orkest. Pentatone PTC 5186-096.
Joh. Strauss: Dansen. Weens symfonie orkest. Pentatone PTC 5186-052.
Tchaikovsky: Vioolconcert; Sérénade mélancholique; Valse scherzo. Julia Fischer met het Russisch nationaal orkest. Pentatone PTC 5186-095.
Wagner: Ouvertures en voorspelen. Nederlands filharmonisch orkest. Pentatone PTC 5186-041.
Video
Mozart: Don Giovanni. Gilles Cachemaille, Hillevi Martinpelto, Adrianne Pieczonka, Julia Banse, John Mark Ainsley, Steven Page, Roberto Scaltriti Gudjon Oskarsson e.a. met het Glyndebourne festival koor en het Orkest van de Age of Enlightenment. NVC 0630-14015-2 (dvd)