FRIEDRICH GULDA: ONDERSCHAT VEELZIJDIG MUSICUS

Na een kort portret over deze pianist in de rubriek ‘Uitvoerende kunstenaars’ hier als nakomertje nog wat feiten en invallen.

De in 1930 geboren Weense pianist laat behalve gelukkig veel opnamen ook een spoor van conflicten, bijzondere initiatieven en anecdotes na. In 1946 trekt hij voor het eerst de aandacht door het pianoconcours in Genève te winnen en de getipte Belgische winnaar Lode Backx van de eerste plaats te verdrijven. Aanleiding genoeg voor jurylid Eileen Joyce om op te stappen. In 1950 maakte hij al zijn debuut in Carnegie Hall.

Blakend van zelfvertrouwen zei hij later ooit ‘Ik ben de meest creatieve Weense musicus uit de tweede helft van de twintigste eeuw’ om zijn kwaliteiten als klassiek pianist, jazz improvisator en componist te verklaren. Hij bewkwaamde zich ook op de saxofoon.

Midden jaren vijftig maakte hij verkenningen op jazzgebied en in 1956 speelde hij in Birdland samen met Phil Woods terwijl hij ook bezig was met opnamen van zijn Beethovencyclus.

In 1970 registreerde hij zijn variaties op ‘Light my fire’ van The doors.

1988 was het jaar waarin hij tijdens het Salzburg Festival op de ene dag een recital met zijn vriend Nikolaus Harnoncourt een pianoconcert geeft en de volgde dag als provocatie een jam session houdt met keyboard speler Joe Zawinul. Een belangrijk motivatiepunt was altijd zijn teleurstelling over het stijve, academische klassieke muziekleven. Het bezorgde hem de bijnaam ‘de terroristische pianist’.

In zijn laatste levensjaren runt Gulda in Wenen een nachtclub met dj Pippi en de dansgroep The paradise girls. Maar hij was ook gul in het delen van zijn succes mer mensen als Claudio Abbado, Chick Corea en Herbie Hancock. 

Als grap ensceneerde hij in 1999 zijn eigen dood, ontving menige lovende necrologie en gaf als dank een ‘wederopstandingsconcert’.

Gulda was iemand met een bijzondere visie die telkens weer de luisteraar uitdaagde om na te denken over de plek in de geest waar de muziek wordt ondergebracht.