Jeths: Ritratto. Verity Wingate (s., Luisa Casati), Polly Leech (ms., Romaine Brooks), Paride Cataldo (Gabriele d’Annunzio), Martin Mkhize (b., Garbi), Lucas van Lierop (t., Man Ray) met het Ensemble van de Nederlandse Opera en Amsterdam Sinfonietta o.l.v. Geoffrey Paterson. Challenge CC 7284 9 (2 cd’s, 1u. 28’24”). 2020
De puissant rijke Italiaanse markiezin Luisa Casata (1881 - 1957) was een egotripster die uitbundige feesten en partijen gaf om vooral gezien en gefotografeerd te worden. door de beste fotografen. Met haar zwart aangezette ogen, haar vlammend rode haar en haar excentrieke gedrag trachtte ze een belangrijke plaats in het society- en kunstleven te krijgen.
Tegen de achterrond van de net uitgebroken W.O.I heeft librettist Frank Siera getracht een beeld van haar te ontwerpen. Daarvoor brengt hij haar samen met allerlei figuren uit de kunstwereld, maar Casati interesseerde zich niet voor de problemen waarmee de samenleving werd geconfronteerd, maar richtte zich alleen blindelings op haar passie en haar artistieke idealen.
Daar draait ook de opera Ritratto (portret, afbeelding) van Willem Jeths (1959) om. Dat volgens het bijgeloof vrijdag de dertiende een ongeluksdag is, wordt aangetoond door het feit dat de première van zijn opera 13 maart 2020 niet kon doorgaan vanwege de Coronacrisis. Maar voor het Festival Opera Forward waren de voorbereidingen wel compleet, zodat het werk alvast op YouTube te zien en te horen was. En nu is daar dan ook de cd-opname.
Daarin valt te horen dat het uitzonderlijke leven van Casati nog wat is aangedikt tot een anachronistisch feest vol bruisende ensembles en fraaie rustige koren als rustpunten.
De hele beau monde komt langs in het palazzo: de futurist Marinetti zingt ‘War is beautiful’. We treffen o.a. Diaghilev, Man Ray, Kees van Dongen en Gabriele d’Annunzio de dichter en protofascist die een langdurige relatie had met Casati en door Jeths wordt geduid met de ‘Liebestod’ uit Wagners Tristan. De rol wordt gezongen door de stoere heldentenor Paride Cataldo.
Er is ook een ruzie tussen Casati en de schilderes Polly Leech die na lang aandringen haar portret wil maken. Deze intieme en mysterieuze scène vormt een hoogtepunt uit het werk.
De jonge Engelse lyrische sopraan Verity Wingate lijkt zowel met haar zang als met haar acteren een ideale bevlogen, ongenaakbare, maar ook kwetsbare Casati. Pas aan het eind ontpopt de wat onduidelijke zwarte bediende Garbi, gezongen door Martin Mkhize, zich als ware vriend van Casati. Ook Lucas van Lierop als Man Ray en de rest van de bezetting en de begeleiding voldoen aan de eisen Een prettig idee dat de onder moeilijke omstandigheden ontstane en uitgevoerde opera zo’n goede opname krijgt.