Josquin Desprez: Missa Pange lingua; Qui velatus facie fuisti; O Domine Jesu Christe; Christus mortuus est. A sei voci en Maïtrise des Pays de Loire o.l.v. Bernard Fabre-Garrus. Astrée E 8639 (70’00”). 1999

Josquin Desprez: Missa L’homme armée sexti toni; Sanctorum meritis; Missa l’homme armée super voces musicales. A sei voci o.l.v. Bernard Fabre Garrus. Astrée E 88099 (73’51”). 1999

Josquin Desprez (of Des Prés, Després, doorgaans eenvoudig Josquin genaamd en levend van ca. 1455 tot 1521) domineerde aan het eind van de vijftiende eeuw het Europese muzikale landschap op ongeveer dezelfde manier als Dufay dat in het midden van die eeuw had gedaan.

Hoewel Josquin een substantieel aantal hoofse liederen liederen schreef, is hij toch vooral als componist van motetten en missen bekend en oefende hij in die hoedanigheid de grootste invloed uit.

In veel van Josquins gewijde muziek is de imitatietechniek bepalend; daarbij herhaalt de ene stem gedeeltelijk of geheel wat een andere stem kort tevoren heeft gezongen. Een ander middel dat hij graag gebruikt, is dat van de opschorting waarbij een noot in de ene stem wordt aangehouden terwijl de andere stemmen een nieuw akkoord inzetten. De disharmonie die daaruit volgt schept een spanningsveld dat was wordt opgelost wanneer de aangehouden noot overgaat naar de nieuwe juiste.

Verder maakt Josquin graag gebruik van de oude techniek waarin hij muziek baseert op een bekende bestaande melodie als cantus firmus. Dat is het geval bij zijn Missa pange lingua en zijn Missa L’homme armée, twee van zijn bekendste werken. De ene op basis van een Gregoriaanse melodie, de andere op een wereldlijk lied.

Maar in plaats van de nadruk te leggen op die oude, bestaande melodieën – zoals zijn meeste tijdgenoten deden -  behandelt Josquin ze heel vrij en vermomt hij ze deels in het totale klankweefsel door ze over verschillende stemmen te verdelen; stemmen die hij op hun beurt met veel afwisseling en een goed gevoel voor de tekst combineert.

Het heel goede Franse ensemble zingt met pure, stralende toon en een bewonderenswaardige precisie die alle gewenste duidelijkheid en nadruk geeft aan Josquins opzet. Beide missen worden fraai in een passende context geplaatst door de aanvullende motetten die met hun heldere schoonheid op hun beurt een goed contrast vormen met beide missen.