Åshild Breie Nyhus: De Hardanger viool in de kunstmuziek. Halvorsen: ‘Fossegrimen’, ‘De kabouters in de stad’, ‘Bruidsmars’, ‘Wilde dans’ uit Fossegrimen op. 27 (bew.); Nyhus: Stukken voor solo Hardangerviool nr. 1-3; Kvandal: Kwintet voor Hardangerviool en strijkkwartet op. 50. Met Ingfrid Breie Nyhus (p), Per Kristian Skalstad (v), Per Saemund Bjørkum (v), Anders Rensvik (va) en Audun Sandvik (vc). Simax PSC 1333 (43’47”). 2013

Menigeen die in Noorwegen vakantie heeft doorgebracht, zal wel eens de in de lokale volksmuziek gebruikte Hardangerfele, de Hardanger viool hebben gehoord. Het is een instrument dat waarschijnlijk rond 1670 voor het eerst werd gebouwd in Hardanger door Lars Klark. Kenmerkend voor deze vioolvorm zijn behalve het hooggewelfde boven- en achterblad de vier metalen sympathische snaren die onder de vier aangestreken melodiesnaren liggen. Omdat de kam vrij plat is, kunnen twee snaren tegelijk worden aangestreken; het instrument dat vaak in nobele vlijt door plaatselijke boeren wordt gebouwd, heeft een apart timbre en vond vrijwel uitsluitend toepassing in dansmuziek (slåtter).

Hardangerfele speelster Åshild Breie Nyhus en haar jongere zus, pianiste Ingfrid zijn kinderen van volksmuzikant Sven Nyhus. Van hem speelt Åshild Breie een paar leuke solostukken met duidelijk volksliedkarakter, de twee Fantasieën uitgesproken Noors, het Rondo met Weense inslag.

Serieuzer wordt het in bewerkingen van een paar deeltjes uit de toneelmuziek Fossegrimen uit 1904 van Johan Halvorsen bij een stuk van Sigurd Eldegard (1866-1950) en het onbekende, maar heel substantiële tweedelige kwintet van Johann Kvandal (1919-1999). Ook hier speelt de dans als ondergrond een belangrijke rol.

De combinatie van kunst- en volksmuziek is een boeiende en de stijlvolle, mooi afgewerkte vertolkingen verdienen veel lof. De programmatoelichting van Bjørn Aksdal is zeer informatief. Jammer dat dit feest al binnen drie kwartier eindigt.