A secret Labyrinth: Een feest van vokale muziek uit de Middeleeuwen tot de Renaissance.
Agricola: Een geheim labyrint; Brumel: Missa Et ecce terrae motus; Sequentia Dies irae; Festa: Super flumina Babylonis; Kyrie en Gloria uit Missa Se congie pris; Constantia l vo pur dire; Emorta la speranza; Quando ritrovo la mia pastorella; Madonna oym; Chi vuol veder; Quis bit oculus; Tribus miracculis; Magnificat septimi toni; Flecha: UIt Las ensaladas: El fuego, La negrina, La justa; Gallus: Opus musicum; Missa Super Sancta Maria; Muziek van het hof van Karel V: motetten, chansons, 6-stemmige Mis; Regina coeli; Magnificat secundi toni; Lassus: Lagrime di San Pietro; De Manchicourt: Motetten en chansons; Missa Veni sancte spiritus; Pipelare: Vray dieu damours; Een vrouelic wesen; Fors seulement; Salve Regina; Memorare Mater Christi; Missa lhomme arm; Rebelo: Lamentationi per il Giovedi Santo; Salmi di vespri; Can es, vilancios e motetes Portugueses sculos XVI & XVII van Lsbio, Machado, Pinheiro, Fernandes, Lusitano, De Tavares, Da Madre de Deus en Annimo; Codex Las Huelgas: Spaanse muziek uit de XIIIe eeuw; La dissection dun homme arm: 6 Missen naar het Bourgondische lied; Febus avant!: Muziek van het hof van Gaston Febus, graaf van Foix e Barn; In morte di madonna Laura: Madrigaalcyclus op teksten van Petrarca door diverse XVIe eeuwse Italiaanse componisten; Muziek van het hof van koning Janus van Nicosia (1374-1432); Utopia triumphans: Tallis: Spem in allum; Porta: Sanctus, Agnus Dei; Desprez: Qui habitat; Ockeghem: Deo gratias; Manchicourt: Laudate Dominum; G. Gabrieli: Exaudi me Domine; Striggio: Ecce beatam luce. Huelgas ensemble o.l.v. Paul van Nevel. Sony 8869747844-2 (15 cds, 16u 4109). 1991/8
Behalve voor Harmonia Mundi nam Van Nevels in deze muziek gespecialiseerde voortreffelijke vocale ensemble in de periode 1991-1998 ook voor de Vivarte serie van Sony separaat allerlei materiaal op. Hier is het grotendeels onder de verzameltitel Un labyrinthe secret van de vijftiende eeuwse Nederlands-Franse componist Alexander Agricola (1446-1506) gebundeld; het gaat om een driedelig werk, bestaande uit een Chant sur le livre style, de Missa Guazzabuglio en een drietal chansons (vroeger Sony SK 60760). Agricola was een Duitse componist die met Josquin Desprz tot de grootsten van zijn tijd behoorde en veel aan het Bourgondische hof van Filips de Schone werkte. Zijn eigenlijke naam was Ackermann. Hier wordt een kleine dwarsdoorsnede gegeven van zijn ongeveer 30 meest driestemmige motetten en 60 chansons. Een volgende gewichtige bijdrage is van Antoine Brumel (ca. 1460-ca. 1520) die met zijn meest vierstemmige missen en een handvol chansons plaatsvervangend ook voor Ockeghem, Obrecht en opnieuw Desprz kan gelden. Fijn dat hij hier is vertegenwoordigd met de 9-stemmige mis Et ecce terrae motus die hier in al zijn machtige sonoriteit klinkt zonder dat het stemmenweefsel vertroebelt. Dat ook de sequens Dies irae (de vroegst bekende!) uit zijn Requiem een plaatsje vond, is een fijne bonus. Ooit was dit Sony SK 46348.
Met Costanzo Festa (ca. 1490 1545) komen we bij een pauselijke zanger die tot de oudste madrigalisten en de eerste vertegenwoordigers van de pure a-cappella muziek behoorde (ex Sony 53116). Beroemd werd hij met zijn 125 Contrapunti over de cantus firmus La Spagna die door Van Nevel zijn vastgelegd op Harmonia Mundi HMC 80-1799. Op de heruitgave klinkt een dwarsdoorsnee van zijn werk, met als substantieelste stukken de Missa Se congie pris en het Magnificat septimi toni.
Mateo Flecha I, niet te verwisselen met zijn gelijknamige neef, (1481-1553) brengt ons naar het Spaanse hof rond Karel V en de infanten van Castili. Hij werd vooral bekend met en door zijn ensaladas, waarvan hier (op ex Sony 46699) een selectie.
De Sloveense componist Jacobus Gallus, of eigenlijk Jakob Petelin (1550-1591) vinden we in menig muziekgeschiedenisboek feitelijk herkenbaarder terug als Hndl, of Hhnel. Hij was zanger/componist van de hofkapel in Wenen, van de bisschop in Olmtz en werkte in Praag. Op zijn naam staan zestien missen en talrijke motetten die worden gekenmerkt door een strenge polyfonie enerzijds en de kleurige Venetiaanse koorstijl en de moderne harmoniek anderzijds. Dat alles komt op deze heruitgave van Sony 64305 fraai tot zijn recht.
Nicolas Gombert (ca. 1495 1557) was een Vlaamse componist en vermoedelijk leerling van Desprz. Tot 1539 was hij hofcomponist van Karel V, daarna werkte hij in Kortrijk en Doornik. Op zijn naam staan 10 missen, ruim 160 motetten en 80 chansons. Op deze heruitgaaf van Sony 48249 beperkt Van Nevel zich tot het Magnificat secundi toni, de Paasmis en wat kortere geestelijke werken. Volgt Lassus (1532-1594), een meester van de musica reservata en dus het gebruik van chromatiek als extra expressiemiddel. Hier (op ex Sony 53373) is hij vertegenwoordigd met zijn laatste werk, de Lagrime di San Pietro, een buitengewoon krachtige cyclus geestelijke madrigalen waarin de strengheid en de intensiteit van de muziek volkomen congruent zijn met de helderheid van de dichterlijke verbeelding.
Van de Zuidnederlander Pierre de Manchincourt (ca. 1510-1564) is bekend dat hij na werkzaam te zijn geweest in Doornik, Arras en Antwerpen in 1560 leider werd van de Koninklijke kapel in Madrid. Faam verwierf hij vooral met zijn motetten en chansons. Hier zijn 8 chansons van hem plus een viertal korte geestelijke werken (ex Sony 62694). Mattheus Pipelare (ca. 1450-ca. 1515) was een Leuvense componist die een mis op het thema Lhomme arm schreef (hier aanwezig op ex Sony 68258), maar verder vooral motetten en chansons, hier in een selectie aanwezig.
Met Jo o Soares (of Louren o) Rebelo (1610-1661) komen we in Portugal en 4-17 stemmige kerkmuziek, waarvan hier als voorbeeld een vijftal klaagliederen voor Groene Donderdag en een zevental Vesperpsalmen. (ex Sony 53115). Heel werelds buitenbeentjes zijn hierna de acht chansons die aan het hof van de verder tamelijk onbekende graaf Gaston Febus (1331-1391) werden gezongen: echt oud materiaal, maar interessant (ex Sony 48195). Datzelfde geldt voor de mix die aan het hof van koning Janus (1374-1432) in Nicosia moet hebben geklonken. En dan zijn er tot slot nog drie cds met respectievelijk muziek uit de Spaanse dertiende eeuwse Codex Las Huelgas (ex 53341), met Portugese motetten en chansons uit de zestiende en zeventiende eeuw (ex Sony 66288) en, onder de titel Utopia triumphans een proefje uit de keuken van Tallis, Porta, Desprez, Ockeghem, De Manchicourt, Giovanni Gabrieli en Striggio (ex Sony 66261).
De uitgave is voorzien van een 202 paginas tellend boekje met de complete gezongen teksten met waar nodig vertalingen in Engels, Frans en Duits plus een toelichting over de opnamelocatie (meestal kerkjes of kapelletjes) en de opnameleider: de uiterst competente Wolf Erichson, al bekend uit vroeger Teldec tijden. Over het niveau der uitvoeringen louter goeds, dat varieert van zeer goed tot uitstekend.
Het mooie, het interessante van deze heruitgave is, dat hier niet gebaande wegen zijn gevolgd bij de samenstelling van de programmas. Zelfs de bekende namen van componisten uit Middeleeuwen en Renaissance zijn niet louter met hun bekendste werken vertegenwoordigd en wie destijds niet reeds al de 15 Vivarte schijfjes aanschafte, zal hier voor menige aangename verrassing komen te staan. Hier gaat het om een ware schatkamer aan specifiek moois die bijna zeventien uur successievelijk inalle rust te ondergaan muziek bevat. Waarom de Van Nevel Sony cds met Le printans van Le Jeune(ex 68259), die met chansons van De Perusio (ex 62928), Lhomme arm (ex 458600), Italia mia (ex 48065) en werken van Praetorius (ex 48039) ontbreken, is een raadsel. Anders was het Sony aandeel van het Huelgas ensemble compleet geweest. Het geheel is in een stevige, keurige box die handig aan de bovenkant open gaat verpakt. Vraagje van een vermoeide typist: moet dat echt bij Sony, die elfcijferige cd code? Wat behelzen de voorafgaande 88697478441 nummers? Zon dikke catalogus heeft toch niemand?